Təbii qaz nədir?

Resim yazısı ekle

İstifadə edilən Təbii qaz nədir?

ilk olaraq başda Metan (CH4) və Etan (C2H6) olmaq üzrə müxtəlif hidrokarbonlardan ibarət olan yanıcı bir qaz qarışığıdır. Təbii qaz rəngsiz, qoxusuz havadan yüngül bir qazdır.

İstifadə Təbii qaz necə meydana gələr?

Təbii qaz, orqanik maddələrin yer üzünün alt laylarında milyonlarla il davam edən təbii çevrilməsi nəticəsində meydana gələr. Qaynağından çıxarıldığı halıyla, hər hansı bir əməliyyatdan geçirilmeksizin istifadə edilə.
 Təbii qaz səbəb pis iy verər?
Təbii halda qoxusuz olan təbii qaza, istifadəçinin hər hansı bir qaz qaçağını asanlıqla farkedebilmesi üçün qoxu verici bir maddə əlavə olunur. İstanbul şəbəkəsinə verilən təbii qaza, çürük sarımsaq qoxusu verən tht (Tetra hidro Teofen) və TBT (Tetra butil Merkoptan) maddəsi iştirak edir.

 Təbii qaz necə yanar?

Təbii qazın yana bilməsi üçün hava ilə yüzdə 5 - 15 arasında qarışıq etməsi lazımdır. Qarışıq nisbəti bu aralığın altında ya da üstündə olsa təbii qaz yanmaz. Ən yaxşı yanma qarışığı yüzdə 9 təbii qaz və yüzdə 91 hava. Təbii qazın alovlanma temperaturu 650 ° C 'dir. "Tam yanma" anında mavi bir alovla yanar.

 Təbii qaz zəhərləyici bir qaz vardırmı?

Qazların çoxu zəhərlənməyə yol aça bilər. Bu zəhərlənmələr Karbonmonoksit (CO) 'e asılıdır. CO qandakı oksigen ilə yer dəyişdirərək qanın bədənə oksigen daşımasını qarşısını alır və beləcə bədənin zəhərlənməsinə səbəb olar. Təbii qaz karbonmonoksit ehtiva etmədiyindən zəhərləyici deyil. Ancaq havadan daha yüngül bir qaz olduğundan bağlı sahələrdə sızma halında yukarılarda toplanır. Çox miqdarda olduğu zaman mühitdə oksigen azalacağından boğulmağa səbəb ola bilər. Bu səbəblə təbii qaz istifadə mühitlərin mütləq havalandırılması lazımdır.

 Təbii qaz etibarlı bir yanacaq vardırmı?

Doğru istifadə edildiyi müddətcə təbii qaz təhlükəli deyil. İGDAŞ təbii qazın abunələrə etibarlı bir şəkildə çatdırılması üçün hər cür tədbiri alır.

 Təbii qaz nə üçün təmiz enerjidir?

Təbii qaz təmiz bir qazdır. Yandığında kül, karbonmonoksit və kükürd birləşmələri meydana gətirməz və ətrafda turşu yağışına səbəb olmaz. Yalnız karbondioksid və su buxarı əmələ gəlir. Bunun yanında azot oksid emisyonu digər yanacaqlara müqayisədə daha azdır.
  digər yanacaqlara görə niyə daha məhsuldardır? Hava ilə yanacağın qarışması qaz halında daha asan olduğundan tam yanma vəziyyətinə daha asan çatılar. Qatı və maye yanacaqlardan isə karbonmonoksit çıxışı səbəbiylə əskik yanma söz mövzusudur. Təbii qaz, verilən yandırma havası ilə asanca birləşərək tam yanma təmin edər, bu səbəbdən çölə atılan isidilmiş ancaq yanma əməliyyatına qarışmamış hava miqdarı daha azdır. Bacadan atılan enerji daha az olduğundan, təbii qaz daha məhsuldar bir yakıttır.
 Təbii qaz ehtiyatlarının ömrü nə qədərdir?
1970-ci illərin ortalarından bəri dünya təbii qaz ehtiyatları ümumiyyətlə hər il artım içərisində olmuşdur. 2001 sonu etibarilə varlığı sübut edilmiş dünya təbii qaz ehtiyatları 155.08 trilyon m3 olaraq təxmin edilməkdədir. Digər bir deyişlə, dünya təbii qaz ehtiyatlarına 2000-ə görə% 3.2 nisbətində bir artım reallaşmışdır. Mövcud ehtiyat və istehsal trendine görə (Ehtiyat / İstehsal) dünya təbii qaz ehtiyatları üçün nəzərdə tutulan ömür 61,9 ildir. Təbii qazın regional bazdaki ömrü isə bu şəkildədir: Orta Şərq 100 + il; Afrika 90,2 il; Köhnə Sovetlər Birliyi 78,5 il; Orta və Cənub Amerika 71,6 il; Asiya-Sakit okean 43,8 il; Avropa 16,1 il ; Şimali Amerika 10 il.

Təbii qaz tarixi hara gedib çıxır?

M.Ö.50 'də Romada Uesta məbədində eşq tanrıçası heykəlinin qaz əldə edilən davamlı alov ilə aydınlatıldığı bilinməkdədir. MS150'de Çin Sichuan'da duzun çökdürülməsi zamanı, yanacaq olaraq istifadə edilmək üçün yeraltı rezervuarlarından sızan təbii qazın bambuk borularla daşındığı qeydlərə keçmişdir. Marco Polo gəzintiləri əsnasında Bakıdakı Zoroastrian atəş məbədində əsrlərdən bəri yanmaqda olan təbii qaz alovlarını təsbit etmişdi. Avropada 1659'da İngiltərədə olan təbii qaz 1790-cı ildə məşhur istifadəyə girdi. Küçələrin və evlərin açılmasında, içdən yanmalı mühərriklərin çalıştırılmasında böyük ölçüdə qaz yararlanıldı. 1920-ci illərdə boru kəməri nəqliyyatı üsullarının tətbiq qoyulmasıyla sürətlə artan təbii qaz istifadəsi, xüsusilə ıı Döyüşündən sonra davamlı olaraq inkişaf etdi. İstanbulda isə abunələrə ilk təbii qaz 1992 Yanvar ayında verildi.

 Niyə enerji qaynaqlarından ən çox təbii qaz seçim edilir?

  Doğalgazı seçməniz üçün bir çox səbəb var.
• Təbii qaz hər an üçün istifadəyə hazırdır.
• Təbii qaz iqtisadidir. Zaman və əmək qənaət təmin edilər.
• Təbii qaz ətraf dostudur. Qalıcı tullantılar buraxmadan yanar.
• Doğalgazlı cihazlarda istilik keçişi qısa müddətdə olar.
• Doğalgazlı cihazlarda istilik idarəsi çox həssas olaraq edilər, rahatlıq və enerji qənaəti təmin edilər.
• Anbar etmə, əvvəldən sifariş vermək tələb etməz. Təbii qaz ilk enerji olaraq borular ilə, daşıma itkiləri, nəqliyyat term yeri olmadan, nəqliyyat yollarını məşğul etmədən və yol təşkil istifadəçiyə gəlir.
• Təbii qaz uzun müddətli bir enerji qaynağıdır. Böyük ehtiyatlardan, on illərdir kənarına qədər uzanan ya al ya ödə razılaşmalarıyla təhlükəsizliyə alınmışdır.
• Təbii qaz yığma yeri tələb, beləcə binalarda boş sahələr əldə edilir.
• Təbii qaz istifadə edildikdən sonra ödənilir, əvvəldən ödəmə tələb etməz.
• Bir mənzildə hər dairənin ayrı qaz sayğacı monte etdirməsi halında nə qədər qaz istehlak edildiyi asanlıqla müəyyən edilir.
• Müasir təbii qaz cihazları hər cür ehtiyaca cavab verir, istənildiyi şəkildə yerləşdirilə

 Təbii qazın istifadəsinin gətirdiyi üstünlüklər nələrdir?
 
 




• Doğalgazlı sistemlərdə yanma həssas olaraq idarə edilə bildiyi üçün yanacaq itkisi çox azdır.
• Uzun zaman hissəsi içində eyni yanacaq keyfiyyəti əldə edilə bilər.
• Qaz oluşundan ötəri hava ilə çox yaxşı qarışdığında yanma məhsuldarlığı yüksəkdir.
• Ön yanacaq hazırlama xərci yoxdur.
• Alev boyu fuel-oil və kömürə görə daha qısadır, yanmağı tamamlamaq üçün lazım olan zaman da qısadır. Beləcə daha kiçik qazanlar istifadə xərc azalar, yerdən qənaət edilər.
• Məhsuldar bir yanacaq olması səbəbiylə həm iqtisadidir həm də enerji qənaəti təmin edər.
• Bərk və maye yanacaqlar yanma məhsulu olaraq kükürd ehtiva etdiyindən, baca qazlarının suyun sıxlaşma nöqtəsinə qədər soyudulması və beləcə suyun gizli istiliyindən faydalanılması imkanı yoxdur. Ekonomizer əlavə edilərək təbii qazın baca istiliyi 56 ° C'a qədər endirilə bilər.